Дапамагаем вучыць: Мая Радзіма — Беларусь
Мая айчына —
Поле, нівы,
Над Нёманам зялёны гай,
Прыгожы Брэст і Мінск шумлівы —
Ўся Беларусь ад краю ў край.
Пятрусь Броўка
Курс «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь» вельмі шматгранны. Некаторым настаўнікам ён падаецца другасным адносна матэматыкі ці вывучэння мовы. Але выкладанне гэтага прадмета ў 4 класе мае дзве вялізныя мэты. Па-першае, курс замацоўвае і абагульняе ўсе веды пра прыроду, геаграфію і культуру Беларусі, якія вучні атрымалі ў папярэдніх класах пачатковай школы. Па-другое, прадмет рыхтуе падмурак для сістэмнага вывучэння гісторыі Беларусі, якое пачнецца ў 6 класе.
Грунтоўны падыход да курса «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь» стане прапедэўтыкай (падрыхтоўкай) і для іншых важных прадметаў: геаграфіі, грамадазнаўства, дадатковага курса па сусветным мастацтве. І ўвогуле выхаванне любові да Радзімы, пачуцця гонару за свой край і яго гісторыю — гэта складаная і карпатлівая работа, якая патрабуе вялізнага педагагічнага майстэрства ад настаўніка.
Перад пачаткам заняткаў настаўніку неабходна прадумаць многія рэчы, і гэта зойме ў яго шмат часу. Трэба падрыхтаваць:
• гістарычныя, геаграфічныя і іншыя факты па тэме ўрока;
• ілюстрацыйны матэрыял (картасхемы, партрэты гістарычных і культурных дзеячаў, фотаздымкі гістарычных артэфактаў або будынкаў і г. д.);
• візуальныя схемы, каб наглядна паказаць вучням узаемасувязь падзей ці паняццяў;
• заданні для індывідуальнай, парнай і групавой работы, каб дзеці замацавалі новы матэрыял;
• тэсты або іншы дыягнастычны матэрыял для праверкі таго, як засвоена тэма ўрока.
Каб дапамагчы настаўніку набыць матэрыялы для заняткаў па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь», выдавецтва «Аверсэв» выпусціла комплекс карысных кніг. Сярод іх аўтараў — Сяргей Веніямінавіч Паноў, суаўтар вучэбнага дапаможніка «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь. 4 клас», а таксама іншыя таленавітыя настаўнікі і пісьменнікі Беларусі. У склад комплексу ўвайшлі рабочы сшытак, кніга для чытання, падрабязны план-канспект урокаў, зручныя апорныя схемы і тэсты, а таксама кнігі з алімпіяднымі і пазнавальнымі заданнямі.
Усе дапаможнікі адпавядаюць вучэбнай праграме па прадмеце і прайшлі рэцэнзаванне ў метадыстаў і вопытных настаўнікаў.
Націсніце на загаловак, как прачытаць пра дапаможнікі падрабязней.Рабочы сшытак ↓
Рабочы сшытак дапаможа настаўніку эфектыўна арганізаваць работу на ўроку. У выданні сабраны дадатковыя пытанні і каляровыя ілюстрацыі да тэкстаў вучэбнага дапаможніка, а таксама мноства практычных заданняў.
У сшытку вучні паспрабуюць папрацаваць з картасхемамі і абазначэннямі ў іх, будуць штрыхаваць вобласці на картасхемах, абазначаць межы былых дзяржаў і падпісваць назвы гарадоў і рэк. Навык працы з картай — важная аснова для далейшага вывучэння геаграфіі і гісторыі. Таксама дзеці, мабыць, упершыню сустрэнуцца са стужкай часу, якая дапаможа ім асэнсаваць храналагічную паслядоўнасць гістарычных падзей.
Вучні будуць выконваць заданні на логіку, развіваць крытычнае і крэатыўнае мысленне падчас абмеркавання спрэчных пытанняў. Дзякуючы сшытку настаўнік зможа арганізаваць невялікую дыягнастычную работу ў канцы ўрока. Два-тры практычныя заданні дапамогуць выявіць, як вучні засвоілі матэрыял. Акрамя гэтага, адно ці некалькі заданняў рабочага сшытка настаўнік можа пакінуць дзецям для выканання дома.
Пасля завяршэння працы над заданнямі ў вучнёўскіх сшытках застануцца гатовыя схемы, па якіх будзе зручна скласці кароткае вуснае паведамленне ці паўтарыць матэрыял перад тэставай работай.
Аўтар: Сяргей Веніямінавіч Паноў.
Рабочы сшытак мае грыф «Рэкамендавана навукова-метадычнай установай “Нацыянальны інстытут адукацыі” Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь».
Кніга для чытання ↓
У кнігу ўвайшлі навукова-папулярныя і мастацкія тэксты вядомых пісьменнікаў, краязнаўцаў і гісторыкаў. Тэксты ўзбагачаюць матэрыял вучэбнага дапаможніка, каб вучні маглі паглыбіць веды пра гістарычную спадчыну Беларусі, яе культуру і геаграфію. Дзякуючы падрабязным тэкстам вучні здолеюць даць разгорнутыя адказы на пытанні настаўніка і падрыхтаваць змястоўныя паведамленні для аднакласнікаў.
З дапамогай кнігі настаўнік можа хутка арганізаваць на ўроку групавую работу з новым матэрыялам. Напрыклад, у вучэбным дапаможніку на старонках тэмы «Мы і нашы суседзі» краіны – суседкі Беларусі толькі пералічваюцца і пазначаюцца на картасхеме. Настаўнік можа падзяліць клас на пяць груп і кожнай даць асобнае заданне: прачытаць тэкст з кнігі для чытання і падрыхтаваць для ўсяго класа трохмінутнае паведамленне пра адну з краін – суседак Беларусі.
Такім чынам, кніга для чытання будзе надзейным памочнікам для вучняў на ўроках і дома.
Аўтары: Галіна Уладзіміраўна Трафімава, Сяргей Анатольевіч Трафімаў.
Дапаможнік мае грыф «Рэкамендавана навукова-метадычнай установай “Нацыянальны інстытут адукацыі” Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь».
Апорныя схемы ↓
Сучасным дзецям бывае складана вывучаць школьныя прадметы з дапамогай падручнікаў, у якіх змешчаны вялізныя тэксты. Асаблівую цяжкасць гэтыя тэксты выклікаюць у дзяцей-візуалаў, якім лягчэй успрымаць інфармацыю ў выглядзе малюнкаў і схем.
У апорных схемах кожны параграф вучэбнага дапаможніка трансфармуецца ў кароткія запісы, малюнкі, фотаздымкі і картасхемы — інфармацыя набывае схематычны выгляд.
Галоўная асаблівасць выдання ў тым, што апорныя схемы не прыведзены цалкам, а патрабуюць частковага запаўнення. Разглядаючы і аналізуючы схему, вучні змогуць яшчэ раз структураваць матэрыял урока, каб ён надзейна запомніўся. Паступовае прывыканне да схем і табліц дазволіць дзецям плаўна падрыхтавацца да вывучэння гісторыі і іншых прадметаў сярэдняй школы.
Таксама карыснымі апорныя схемы будуць у тым выпадку, калі вучань адсутнічаў на ўроку і не чуў расповед настаўніка.
Для бацькоў вартасць апорных схем заключаецца ў тым, што выданне значна спрашчае дзецям падрыхтоўку дамашняга задання. Напрыклад, у тэме «Нашы продкі» вучням на дом зададзена падрыхтаваць паведамленне пра ўсходнеславянскія плямёны. Апорная схема дае падрабязны план адказу з ужо надрукаванымі падказкамі. Застаецца толькі крыху дапоўніць схемы — і дамашняе заданне выканана.
Аўтар: Сяргей Веніямінавіч Паноў.
Дапаможнік адпавядае вучэбнай праграме па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
Тэсты ↓
Дапаможнік змяшчае распрацаваныя тэсты па ўсіх тэмах курса «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь». Кожны тэст уключае пяць заданняў, якія правяраюць веданне гістарычных фактаў і дат, геаграфічных і культурных асаблівасцей, а таксама выбітных дзеячаў нашай краіны.
Фармулёўкі заданняў простыя і зразумелыя, пры гэтым заданні розныя па форме. Вучням патрэбна дапоўніць сказы, злучыць часткі схемы, пазначыць сапраўдныя факты сярод памылковых. Трапляюцца заданні, для выканання якіх вучням неабходна праявіць фантазію і кемлівасць.
З дапамогай тэстаў настаўнік ці бацькі змогуць хутка праверыць, як дзеці засвоілі матэрыял тэмы, і выявіць прабелы ў ведах.
Адказы да тэстаў можна бясплатна спампаваць на сайце aversev.by.
Аўтар: Святлана Пятроўна Луцкая.
Дапаможнік адпавядае вучэбнай праграме па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
Пазнавальныя тэксты і заданні ↓
Выданне-практыкум уяўляе сабой кнігу інавацыйнага фармату. З яго дапамогай вучні зробяць першыя крокі ў набыцці функцыянальнай адукаванасці (граматнасці). Функцыянальная адукаванасць аб’ядноўвае чытацкую, матэматычную, прыродазнаўчанавуковую, фінансавую, камп’ютарную адукаванасць і крэатыўнае мысленне.
Выданне структурна пабудавана так, каб вучні спрабавалі ўжываць атрыманыя на ўроках веды на практыцы. Да кожнай тэмы падабраны навукова-папулярны тэкст, які дапаўняе і ўдакладняе матэрыял вучэбнага дапаможніка. Пасля тэксту пералічаны пытанні па тэме.
Галоўная асаблівасць практыкуму — гэта тое, што пытанні і заданні арыентаваны на развіццё мыслення вучняў з розных бакоў. Ёсць тэарэтычныя пытанні, якія выяўляюць спраўнасць лагічнага мыслення дзяцей. Ёсць творчыя заданні, у якіх вучні самастойна прыдумляюць пытанні ці прапануюць, якую назву надаць апавяданню. Ёсць практычна-арыентаваныя заданні, якія дапамогуць вучням разабрацца з храналогіяй гістарычных падзей і не блытацца ў стужках часу.
Пасля кожнай тэмы размешчаны спіс уменняў, на фарміраванне якіх разлічаны заданні. Вучні паспрабуюць ацаніць уласную працу на ўроку і правесці рэфлексію. Авалоданне ўменнямі самаацэнкі, рэфлексіі, шматбаковага аналізу, крытычнага і крэатыўнага мыслення значна дапаможа дзецям у навучанні і далейшым жыцці.
Аўтар: Сяргей Веніямінавіч Паноў.
Дапаможнік адпавядае вучэбнай праграме па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
Алімпіядныя заданні ↓
У дапаможніку сабраны больш за 100 алімпіядных заданняў, якія выконваюцца адразу ў сшытку. Матэрыял кнігі можна выкарыстоўваць на ўроках і факультатыўных занятках, каб даць магчымасць зацікаўленым вучням паглыбіцца ў тэму. Разнастайныя заданні развіваюць міжпрадметныя сувязі. Выконваючы іх, дзеці навучацца прымяняць атрыманыя на ўроках веды ў розных сітуацыях, падрыхтуюцца да інтэлектуальных конкурсаў і першых алімпіяд.
Заданні пададзены ў займальнай і незвычайнай форме. Напрыклад, вучням прапануецца разгадаць рэбусы або расшыфраваць лічбава-літарныя табліцы. Дзецям спатрэбяцца і матэматычныя ўменні, і навык добра арыентавацца ў картах, і нават веды пра збожжавыя расліны.
Захапляльны падыход да кожнай тэмы зацікавіць дзяцей і нават іх бацькоў. Ці шмат дарослых ведае, што, напрыклад, у назве верша Максіма Багдановіча «Слуцкія ткачыхі» ёсць фактычная памылка? Падказкай да правільнага адказу будзе фотаздымак са старонкі 36 «Алімпіядных заданняў», на якой надрукаваны слуцкі помнік «Ткач».
Каб не ставіць дарослых у няёмкую сітуацыю, у дапаможніку прыведзены адказы да ўсіх заданняў. Гэта дазваляе вучням працаваць са сшыткам не толькі на ўроках, але і дома, не бянтэжачы бацькоў складанымі пытаннямі.
Аўтары: Галіна Уладзіміраўна Трафімава, Сяргей Анатольевіч Трафімаў.
Дапаможнік адпавядае вучэбнай праграме па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
План-канспект урокаў ↓
Выданне з гатовымі планамі-канспектамі ўрокаў дапаможа настаўніку арганізаваць і правесці заняткі па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь». Галоўная асаблівасць кнігі — падрабязныя рэкамендацыі да кожнага этапу ўрока. Настаўнік можа ўзяць гатовыя распрацоўкі і правесці ўрок па плане аўтара. Або ён можа падысці да заняткаў са сваёй творчай задумкай і пераразмеркаваць гатовыя кампаненты ў іншай паслядоўнасці.
Дапаможнік насычаны дадатковымі матэрыяламі: да тэм падабраны цікавыя гістарычныя і геаграфічныя факты, прыводзяцца тэматычныя загадкі, вершы і легенды, напрыканцы некаторых урокаў пададзены невялікія тэставыя заданні для дыягностыкі ведаў. Настаўнік можа выкарыстоўваць матэрыял паводле свайго меркавання ў залежнасці ад магчымасцей вучняў.
Матэрыял структураваны ў адпаведнасці з каляндарна-тэматычным планаваннем і адпавядае зместу вучэбнага дапаможніка. Для правядзення заняткаў аўтары рэкамендуюць карыстацца таксама рабочым сшыткам, кнігай для чытання і іншымі дапаможнікамі.
Аўтары: Алена Генадзьеўна Лузгіна, Алена Генадзьеўна Астроўская.
Дапаможнік адпавядае вучэбнай праграме па прадмеце «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
Вучэбна-метадычны дапаможнік для настаўнікаў ↓
Вучэбна-метадычны дапаможнік для настаўнікаў змяшчае навукова-метадычныя асновы прадмета «Чалавек і свет. Мая Радзіма — Беларусь».
Кніга дазволіць настаўнікам разабрацца, як выкарыстоўваць прынцыпы кампетэнтнаснага падыходу ў навучанні і выхаванні вучняў. Педагогі даведаюцца, з дапамогай якіх метадычных прыёмаў зручней фарміраваць у вучняў уяўленні аб гістарычным мінулым і выбітных дзеячах беларускай гісторыі і культуры. Таксама ў кнізе даюцца падрабязныя метадычныя каментарыі для выкарыстання розных прыёмаў і метадаў працы на ўроку. Настаўнік можа выбіраць тыя з іх, якія лічыць найбольш мэтазгоднымі для свайго класа.
У канцы дапаможніка размешчаны спіс рэкамендаванай літаратуры, якая можа быць карыснай пры падрыхтоўцы да ўрокаў ці правядзення выхаваўчай работы ў класе і школе.
Дапаможнік мае грыф «Рэкамендавана навукова-метадычнай установай “Нацыянальны інстытут адукацыі” Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь».
